Szarogród - Kościół pod wezwaniem Św. Floriana

Szarogród

Kościół pod wezwaniem Św. Floriana

rys. Napoleon Orda

Foto: wikipedia

Szarogród, Szarygród, Szarogródka, Szargarod, mko przy ujściu rzki Kiełbaśnej do Moraszki dopł. Morachwy, pow. mohylowski, okr. pol. , gm. , par. praw. i katol. i sąd Szarogród, odl o 45 w. od Mohylewa, 199 w. od Kamieńca a 20 w. od st. dr. żel. kijowskoo deskiej Jaroszenka. Na górze, w pięknem położeniu, nędznie zabudowane, ma 519 dm. 146 należy do mieszczan, 372 na czynszu, 2006 mk. 2242 żydów. Posiada cerkiew par. p. w. św. Jana, z 1700 r. z 2500 paraf. , monaster prawosł, p. wez. św. Mikołaja, z dwoma cerkwiami, z których jedna przebudowana z dawnej w 1833 r. , druga zaś wzniesiona w 1829 na wzór soboru św. Aleksandra Newskiego w Petersburgu. Przy monasterze istnieje szkoła duchowna, założona jeszcze w zeszłym wieku; pobiera od rządu 4085 rs. rocznie i posiada wś Plebanówkę 137 dzies. , nadaną niegdyś przez Zamoyskich kościołowi, W szkole tej jest 156 uczniów i 9 nauczycieli. Znajduje się tu dalej kościół paraf. katol. , pod wez. św. Floryana, z muru wzniesiony w 1595 r. przez Jana Zamoyskiego, hetm. w. koronk. , i uposażony wsią Plebanówką, a konsekrowany w 1536 r. przez biskupa kamien. Wołuckiego. Kaplica na cmentarzu grzebalnym. Par. katol. , dekanatu mohylowskiego, ma 5280 wiernych. Do parafii, oprócz Sz. z przedmieściami, należą wsi Bielany, Budne, Chomenki, Derewianka, Dołhowce, Iwaszkowce, Jozefówka fut. , Kalinówka, Kalityna, Konatkowce, Koropownia, Kozłówka, Łozowa, Millerówka, Nasikówka, Perepilczyńce, Pisarzówka, Plebanówką, Pokutyna, Politanki, Posurogacka Słobódka, Bola fut. , Roskosz, Sadkowce, Szostakówka, Teklówka i Tropawa. Żydzi posiadają w Sz. obszerną synagogę, w stylu maurytańskim zbudowaną, w kształcie zamku, i dom modliwy. (…) Jan Zamoyski zbudował kościół paraf. p. w. św. Floryana, obdarżył go wsią Księżą Łuką, dzisiejszą Plebanówką, naznaczył dziesięciny pieniężne i w zbożu, zalecił trzymać wikarego aby w niedzielę i święta parafian uczyć wiary świętej, i zaprowadził szkołę przy kościele aby dzieci w pobożności i naukach ćwiczone były. Miasto opasał murem i fosami a zamek opatrzył. (…) Z czasów władania Tomasza Zamoyskiego, ststy knyszyńskiego, kancl. w. kor. , mamy również dwa przywileje dla kościoła św. Floryana. Pierwszy podpisany w Zamościu 11 sierpnia 1612 r. , w którym wyznacza dla plebana, szkółki i szpitala spory obszar gruntu z osadnikiem późniejsza jurydyka i podatek dla kościoła. Drugim, podpisanym w Sz, 7 grud. 1618 r. , uwalnia wszystkich osiadłych na ziemi plebańskiej od wszelkich powinności, czynszów i danin, wyjąwszy szarwarki, straże i rąbanie lodu. Świetne to były czasy dla miasteczka; posiadało ono liczny garnizon, miało 4 dzielnice Staromiejską, kędy stoi zamek, broniony przez fosy i mury, w trzy wysokie bramy zaopatrzony; Nowomiejską, gdzie był kościół, cerkiew i osadnicy na ziemi plebańskiej osiedleni; dwie ostatnie dzielnice właściwie stanowiły przedmieścia. Wójtem był wtenczas Babski, proboszczem Płaczkowski. (…) Za czasów tureckich jeszcze raz zabłysła gwiazda dla Sz. , spodobał się. on bowiem Turkom, którzy nazwali go Małym Stambułem Kuczuk Stambuł i starali się o podźwignienie i ozdobienie. Wróciwszy pod panowanie Rzpltej długo uważany był za stanowisko obronne; około 1715 r. zajęto się odbudowaniem zamku, w 1717 r. zaś wyrestaurowano kościół, od 1648 r, będący w gruzach. (SGKP)

MIEJSCOWOŚCI:

Barabejowka, Bielany, Bohaczowka, Budne, Chomeńki, Derewianki, Dołhowce, Hebalowka, Iwaszkowce, Kiełbasna, Konatkowce, Koropownia, Kozłowka, Łozowa, Masłowka, Millerówka, Nasikówka, Perepelczyńce, Pisarzówka, Plebanówka, Pohutyna, Politańki, Roskosz, Sadkowce, Słoboda, Szarogród, Szarogródka, Szostakowka, Teklowka, Tropowa

м-ко, Шаргород, сс. Біляни Шаргородські, Будне, Гібалівка, Дерев'янки, Довгівці, Козлівка, Конатківці, Кропивна, Лозова, Милярівка, Носиківка, Перепильченці, Писарівка, Плебанівка, Політанки, Садківці, Серби, Соснівка, Теклівка, Тропове, Ферма Гибалівська, Шостаківка, передм. м-ка Шаргорода Слобідка Шаргородська, Маслівка, прис. Ковбасна, Розкіші, хут. Мишівське та ін.

Księgi metrykalne znajdują się w Archiwach:

DAChmO – Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego

DAZhO - Państwowe Archiwum Obwodu Żytomireskiego

DAWiO - Państwowe Archiwum Obwodu Winnickiego

CDIAK - Centralne Państwowe Archiwum Historyczne Ukrainy w Kijowie

Indeksy zapisów metrykalnych:

Geneteka

Metryki-Wolyń

Moja kolekcja kopii ksiąg metrykalnych