Mukarów - Kościół pod wezwaniem Św. Józefa Oblubieńca

Mukarów

Kościół pod wezwaniem Św. Józefa Oblubieńca

foto: Unusual Travel Destinations

rys. Wędrowiec № 2 z 16 sierpnia 1883

Mukarów Nowy al. M. podleśny, duża wieś, pow. uszycki, okr. pol. i st. poczt. Dunaj owca o 12 w. , gm. i par. M. Wieś ta leży na płaszczyznie, na trakcie z Dunaj owiec do Sołodkowiec, o 40 w. od Uszycy, a 25 od Jarmoliniec, ma 170 dm. , 1248 mk. , ziemi włośc. 1795 dzies. Posiada cerkiew murowaną. Zarząd gminny wołost, do której należą wsie Mukarów podleśny i polny, Barbarówka, Demiankowce, Hanówka, Huta morozowska, Jarowa Słobódka, Kurzelowa Wielka i Mała, Kurzelówka, Mycowce, Siniakowce, Sprysówka ze Słobódką, Tatarzyska i Wichrówka, w ogóle 14 starostw wiejskich, 1825 osad, 5067 mk. płci męz. i 5041 kob. (…) Jest tu także szkoła ludowa i poczta wiejska. W M. i okolicach udaje się wybornie tytuń turecki. Jak się okazuje z wizyty biskupa kamienieckiego Rupniewskiego, przy której jest kopia erekcyi nadanej temuż kościołowi przez Zygmunta III 12 sierpnia 1613 roku, wzniesiony on został z drzewa przez Andrzeja Górskiego, podsędka podolskiego, ówczesnego posiadacza tegoż starostwa, pod wezw. św. Jozefa Oblubieńca N. M. P. Zygmunt III opatrzył go dochodami Marczyński. Nie znane są koleje, przez jakie przechodził w następnych latach, ale za Michała Korybuta, podczas najazdu Turków, zniszczony był ze szczętem. Po powrocie Podola do Polski, nawet później, bo już za Augusta III, a mianowicie 1760 r. z dobrowolnych składek parafian powstał nowy kościół z drzewa na podmurowaniu. Obszerniejszą o nim wiadomość zawiera wizyta z 19 sierpnia 1825 r. przez gen. wizytatora dziekana uszyckiego ks. Wincentego Toczałło Giermińskiego podpisana, między księgami kościelnemi znajdująca się. Kościół ten oddawna potrzebował naprawy, bo jeszcze ks. Kanczucki, pleban mukarowski, nietylko o jego reperacyi zamyślał, ale i o budowie nowego. Miał to w zamiarze i biskup Mackiewicz, wszelako dobre ehęci i usiłowania te dla rozmaitych przyczyn pożądanych skutkiem uwieńczone nie zostały. Na lat 6 przed śmiercią biskupa Mackiewicza, objąwszy rządy mukarowskiej parafii, Bazyli Szach, teraźniejszy proboszcz i dziekan uszycki, zwracając uwagę na ten kościół, koniecznego ratunku potrzebujący, w różnych czasach ze składek parafian i innych osób starał się go naprawić, ale widząc, że ustawiczna reperacya zbyt wiele kosztów wymaga, a trwałości nie zapewnia, postanowił nareszcie 1854 r. nową zupełnie z muru wznieść świątynię i na to począł zbierać składkę. W 1857 r. udawszy się dla poratowania zdrowia zagranicę, otrzymał w Krakowie od Karola Kromera, dyrektora budownictwa obwodu tamtejszego, męża zaszczytnie w piśmiennictwie znanego, plan, według którego za powrotem do kraju, mając uzbieranych zaledwo 500 rubli, założył d. 19 marca 1859 r. węgielny kamień do nowego kościoła obok dawnego, pod tymże tytułem ś. Jozefa Oblub. N. M. P. , wobee licznie zgromadzonego ludu i księży. Robota przy braku funduszu, szła nie raźno; dwanaście lat czekać należało na jej ukończenie, pomimo to, że rzemieślnicy często pracę swoją ofiarowali bezinteresownie. Jedni z nich zwozili materyał, inni ciosali 1 wygładzali kamień, murowali, inni wreszcie wypalali cegłę potrzebną. Budową kierował Edward Gudowicz, architekt z Kamieńca, również bezinteresownie; w robocie zaś najcelniej odznaczali się Jan Łabiak, parafianin tegoż kościoła, i Teodor Wiszczewski, mieszkaniec Mukarowa polnego. I tak stanął kościołek, cały z ciosowego kamienia, prześlicznej gotyckiej struktury, strojny w ostrołuki, w wieżyczki, w okna kolorowe, drzwi kunsztownie rzeźbione. Dach pokryty polewaną dachówką, zielonej barwy, z kopułą na sygnaturkę, front z szarego ciosu, ze statuą Matki Boskiej Niepokal. Poczęcia na szczycie, boczne zaś ściany robią wrażenie mozajki, ułożone są bowiem z dzikiego różnobarwnego kamienia. Wnętrze o jednej nawie, sklepione w łuki; posadzka z czarnokozinieckich płyt kamiennych, ambona i romanika rzeźbionej misternej roboty. Boczne ołtarze przeniesione są ze starego kościołka, do wielkiego zas ołtarza Adam Orłowski sprowadził ołtarz z Rzymu z tamtejszego marmuru i przybyło kilka obrazów pędzla Leopolda Nowotnego z Rzymu i Locatelli z Wenecyi; sprowadzono także nowe organy. Poświęcenie nowej świątyni i wprowadzenie do niej nabożeństwa odbyło się 10 października 1872 r. Obok dawnej drewnianej, postawiono 1884 r. piękną z ciosowego kamienia dzwonnicę. Na miejscu zaś dawnej świątyni, gdzie był wielki ołtarz, dziś wznosi się, jakby grobowiec, piękny krzyż ciosowy; cmentarz okolony murem, zasadzony drzewami, ubrany w klomby, prędzej do ogrodu podobny. Par. rzym. katol. kl. 4, dekan. uszyckiego, ma 3, 720 dusz 1883 r. , dawniej była kaplica w Malej owcach. Do parafii należą wsie Barbarowka. Huta morozowska. Jarowa Słobódka, Majdan morozowski, Malej owce ze Słobódką, M. podleśny i polny, Mycowce. Ruda gorczyczańska, Siniakowce, Sprysówka, Tatarzyska i Wichrówka. (SGKP)

Więcej informacji i zdjęć

MIEJSCOWOŚCI:

Barbarówka, Huta Morozowska, Jarowa Słoboda, Majdan Morozowski, Maliowce, Mukarów Podleśny, Mukarów Polny, Mycowce, Ruda Gorczyńska, Siniakowce, Słoboda Maliowiecka, Sprysowka, Tatarzyska, Wichrówka

сс. Барбарівка (Варварівка), Вихрівка, Вільховець, Гута Морозівська, Майдан Морозівський, Маліївці, Міцівці, Мукарів Підлісний, Мукарів Пільний, Проскурівка, Руда Гірчичянська, Синяківці, Слобідка Малієвецька, Слобідка Мукарівська, Слобідка Ярова, Сприсівка, Татариськи та ін.

Księgi metrykalne znajdują się w Archiwach:

DAChmO – Państwowe Archiwum Obwodu Chmielnickiego

DAZhO - Państwowe Archiwum Obwodu Żytomireskiego

Księga Chrztów miejscowościami :

1702-1801:17-1-303

Indeksy zapisów metrykalnych:

Geneteka

Metryki-Wolyń

Moja kolekcja kopii ksiąg metrykalnych